Wybór odpowiedniego urządzenia do detekcji zanieczyszczeń – to pierwszy krok do udanego wdrożenia skanera X-RAY. Kolejne sukcesy zależą od wielu czynników, m.in. predykcji na jakim etapie możemy spodziewać się przykrych niespodzianek, które ma wykryć urządzenie kontrolujące, jak reagować będą detektory X-RAY na dane produkty i ich opakowania itp. Dla firm, które przymierzają się do wdrożenia X-RAY na swojej linii produkcyjnej, przygotowaliśmy poradnik udanego wdrożenia detektora X-RAY od YAKUDO.
Detekcja zanieczyszczeń oraz ciał obcych to „must have” każdej produkcji, która wypuszcza na rynek produkty spożywcze, kosmetyczne, czy też farmaceutyczne. Skuteczność detekcji rzutuje na bezpieczeństwo finalnego produktu i zadowolenie konsumenta, wpływa na ilość reklamacji konsumenckich oraz niezakłóconą pracę linii produkcyjnej. W dalszym ciągu poradnika pokażemy przebieg projektu wdrożenia detektora na przykładzie urządzenia X-RAY, jego etapy oraz rozpatrywane kryteria.
Zanim powołamy zespół odpowiedzialny za udane wdrożenie X-RAY, należy najpierw zidentyfikować punkty, w których może zaistnieć problem – sprzętowe, tj.: maszyny pakujące, maszyny formujące produkty, a także kadrowe - błąd ludzki, nieprzestrzeganie podstawowych zasad BHP itp.
Zespół projektowy powinien składać się z przedstawicieli działów ważnych dla powodzenia projektu (tj. działów: jakości, bezpieczeństwa, produkcji, utrzymania ruchu, inwestycji), ale przede wszystkim z osób, które znają źródło zagrożeń i mogą na miejscu reagować natychmiastowo na każde zdarzenie. Należy również przewidzieć zastosowanie odpowiednich środków nadzoru, które może być ograniczone ze względu na konstrukcję maszyny, rodzaj opakowań, produktu, brak możliwości instalacji filtrów, magnesów czy sit itd. Im więcej zaangażowanych osób, tym dokładniejsza analiza projektu i możliwość przewidzenia wielu zagrożeń, wpływu urządzenia na wydajność linii pakującej, a także późniejszą eksploatację i serwisowanie. Im więcej punktów i zagrożeń dostrzeżemy na wstępnych etapach projektu, tym mniej „niespodzianek” czeka nas podczas wdrożenia i w trakcie codziennej pracy detektora.
Oprócz wyglądu zewnętrznego, detektory X-Ray mogą różnić się parametrami, funkcjonalnością, a to determinuje ich cenę. Przy wyborze urządzenia wykrywającego zanieczyszczenia istotne jest jego przeznaczenie, rodzaj branży i linii produkcyjnej oraz asortyment pakowanych produktów. Poniżej przygotowaliśmy kluczowe kwestie, na które należy zwrócić uwagę podczas wyboru detektora X-Ray:
certyfikaty bezpieczeństwa zgodne z wymaganiami UE i krajowymi w zakresie urządzeń pracujących z użyciem promieniowania jonizującego
poziom detekcji, szczegółowo zdefiniowany dla każdego rodzaju potencjalnego ciała obcego z rozróżnieniem jego pochodzenia
organy nadzorcze (Państwowa Agencja Atomistyki), zgłoszenie urządzenia do użytkowania. Urządzenia Anritsu nie wymagają zgłaszania do PAA.
serwisowanie – ustalenia dotyczące szybkości reakcji na wezwanie serwisowe, możliwość zdalnego łączenia się z urządzeniem bez konieczności każdorazowej wizyty serwisanta oraz jakość dokumentacji technicznej.
Faza testów to jeden z najbardziej istotnych etapów w całym projekcie inwestycji. Na co należy zwrócić uwagę przygotowując się do tego etapu? Zacznijmy od samego urządzenia - testy powinny odbywać się na identycznym modelu, jaki planujemy zakupić. Ma to szczególne znaczenie przy ustalaniu poziomu detekcji dla wybranych produktów i ich opakowań. Skład, gęstość, rodzaj opakowania i kilka innych wytycznych mają istotne znaczenie przy ustalaniu czułości urządzenia. Należy również określić i przetestować skrajnie różne grupy produktów zapakowane w określone kategorie (rodzaje) opakowań.
Warto również przetestować różne próbki do walidacji poziomu detekcji, po to by określić najmniejsze wykrywalne elementy w danym produkcie. Im więcej danych zgromadzimy na temat potencjalnych i nietypowych ciał obcych, tym większa jest możliwość sprawdzenia rzeczywistej detekcji i dostosowania do potrzeb linii produkcyjnej. Należy pamiętać, iż materiały, jak plastik, guma, drewno, teflon czy części organiczne są słabo wykrywalne - w zależności od wielkości przedmiotu oraz specyfiki produktu.
Jeżeli chodzi o poziom detekcji i odrzutu wadliwego produktu, to są one zależne od specyfiki produktu, wielkości opakowania, liczby opakowań jednocześnie prześwietlanych, a także od prędkości linii. Współdziałanie detektora z linią wpływa znacząco na wydajność i efektywność pracy linii, dlatego tak ważne są analizy działu produkcji i utrzymania ruchu. Poziom detekcji powinien być ustawiony na najwyższy przy założeniu osiągnięcia planowanej wydajności maszyny.
Kolejny ważny etap testowania urządzenia to zakres bezpieczeństwa urządzenia. Osoba odpowiedzialna za bezpieczeństwo pracy w zakładzie powinna podczas sprawdzania dokumentów, oględzin urządzenia oraz rozmów z przedstawicielem dostawcy upewnić się, że urządzenie jest w pełni bezpieczne, a jego serwisowanie obejmować będzie również aspekty bezpieczeństwa pracowników.
Testy urządzeń powinny stanowić podstawę do szczegółowych analiz zespołu projektowego, które powinny zakończyć się rekomendacją przedstawiając najważniejsze funkcje urządzenia. Analizując takie wyniki warto wziąć pod uwagę, że urządzenie do detekcji X-Ray ma pozytywnie wpływać na bezpieczeństwo produktu, nie zakłócając przy tym ciągłości pracy zakładu.
Przymierzając się do wdrożenia detektora X-ray należy być świadomym, że mimo inwestycji, nie będziemy mieli 100% gwarancji bezpieczeństwa wyrobu. Jednak czy możemy mieć pewność, że dotychczasowe działania prewencyjne wyeliminują wszystkie zagrożenia? Czy procedury bezpieczeństwa i pracownicy są w stanie każdorazowo przewidzieć ryzyko i podjąć odpowiednie działania? Należy mieć na uwadze, że detektor X-RAY to tylko narzędzie w doskonaleniu bezpieczeństwa produktu i finalnego odbiorcy. Dla kadry zarządzającej priorytetem powinno stanowić wykorzystywanie wszystkich dostępnych środków, aby zwiększyć bezpieczeństwo konsumentów, swoich pracowników oraz nieustanne doskonalenie systemów bezpieczeństwa produktu.